Πέμπτη 16 Αυγούστου 2012

Αγώνες Πείνας [The Hunger Games - Γκάρι Ρος, 2012]

Στη Βόρεια Αμερική του μέλλοντος, το κράτος της Πανέμ κρατά δια της βίας υποτελείς τις 12 Περιφέρειες που κάποτε εξεγέρθηκαν ενάντια στην κεντρική εξουσία. Η Κάπιτολ είναι η πρωτεύουσα: πόλη-φρούριο στην οποία εδρεύει η κυβέρνηση και κατοικεί η ελίτ του έθνους. Μια ελίτ που θυμίζει φουτουριστική εκδοχή των πιο παρακμιακών εποχών της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας [χαρακτηριστικά κάποια ονόματα: Σενέκας, Καίσαρ], ένα απέραντο τσίρκο από κλόουν με εξωφρενικά κοστούμια, κομμώσεις και μακιγιάζ, που μοιάζουν να ζουν για το θέαμα που τους προσφέρουν οι ετήσιοι Αγώνες Πείνας. Σ' αυτούς τους αγώνες παίρνουν μέρος, ως τιμωρία, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι 12-18 χρονών από κάθε Περιφέρεια. Οι 24 έφηβοι μονομαχούν μέχρι θανάτου σε ένα ειδικά διαμορφωμένο τεχνητό δάσος ώσπου να αναδειχθεί ένας τελικός νικητής. Οι αγώνες μεταδίδονται τηλεοπτικά εν είδει γιγαντιαίου και αιμοσταγούς ριάλιτι σόου που καθηλώνει ολόκληρο το έθνος.


Στους 74ους Αγώνες Πείνας, κληρώνεται να πάρει μέρος από τη φτωχή 12η Περιφέρεια (με κατοίκους κυρίως μεταλλωρύχους) η 12χρονη Πρίμροουζ Έβερντιν. Η μεγαλύτερη αδερφή της, η 16χρονη Κάτνις, που την υπεραγαπά, ζητά να πάει ως εθελόντρια στη θέση της. Η Κάτνις και ο άλλος άτυχος νέος, ο Πίτα, που τυχαίνει να είναι από χρόνια κρυφά ερωτευμένος μαζί της, μεταφέρονται με ειδικό τρένο στην Κάπιτολ όπου θα προετοιμαστούν για τους αγώνες. Αυτό - όπως κάθε σωστό ριάλιτι - συμπεριλαμβάνει τηλεοπτικές συνεντεύξεις (εξαιρετικός ο Στάνλεϊ Τούτσι ως φευγάτος παρουσιαστής) για να γνωρίσει το κοινό τον κάθε υποψήφιο [: tribute = προσφορά για θυσία - θυμίζει εντελώς τους Αθηναίους εφήβους που "προσφέρονταν" ως φόρος υποτέλειας στον Μινώταυρο]. Φυσικά, έχει προηγηθεί η παρέλαση των διαγωνιζομένων, που είναι κάτι μεταξύ τελετής έναρξης Ολυμπιακών Αγώνων και παρουσίασης μονομάχων σε ρωμαϊκή αρένα. Όλα αυτά αποσκοπούν και στην εξασφάλιση κάποιων χορηγιών προς τους διαγωνιζόμενους, που θα τους βοηθήσουν στη μάχη τους για την επιβίωση - εφόσον βέβαια "αρέσουν" στο κοινό. [Όπως και στο Facebook χωρίς "like" είσαι "ανύπαρκτος", άρα χαμένος!]



Η κεντρική ιδέα και όλες αυτές οι αναφορές στη Μυθολογία, στην Ιστορία, αλλά και στο σήμερα, αποτελούν γοητευτικές προϋποθέσεις για μια ενδιαφέρουσα ταινία. Τότε γιατί οι Αγώνες Πείνας του Γκάρι Ρος [Pleasantville (1998), Το μεγάλο φαβορί (2003)] δεν καταφέραν να μας πείσουν; Πρώτα απ' όλα, μια τόσο φιλόδοξη ιδέα απαιτεί ιδιαίτερη μαεστρία, (και κινηματογραφικό χρόνο) για να στηθεί ένας ολόκληρος κόσμος. Ο Ρος, στηριγμένος στο πρώτο μέρος της μυθιστορηματικής τριλογίας της Σούζαν Κόλινς (Αγώνες Πείνας, Φωτιά, Κοτσυφόκισσα - εκδόσεις ΠΛΑΤΥΠΟΥΣ), δείχνει να ενδιαφέρεται περισσότερο να μας δείξει τους νεαρούς ήρωες και αυτούς καθ' εαυτούς τους αγώνες. Ο κινηματογράφος δεν είναι βέβαια κοινωνικοπολιτική μελέτη. Όμως, για να λειτουργήσει η αληθοφάνεια σε μια ταινία, το (φαντασιακό εδώ) ιστορικό πλαίσιο θα πρέπει να "περνάει" (να δικαιολογείται;) στον θεατή μέσα από την πλοκή και την εικόνα. Εδώ, οι καρικατούρες των πολιτών της Κάπιτολ είναι ο "Άλλος", το κοινό στις κερκίδες, ένα ακροατήριο που η κάμερα κρατά σε απόσταση. Οι λίγοι από αυτούς που γνωρίζουμε είναι ρηχοί, απροσπέλαστοι ή αταίριαστα υποστηρικτικοί (γιατί;). Τα κίνητρά τους μας είναι άγνωστα. Σκηνοθετική επιλογή;


Αλλά μήπως οι νεαροί ήρωες της ταινίας μάς είναι οικείοι; Αν εξαιρέσουμε την Κάτνις (Τζένιφερ Λόρενς) - τη θηλυκή Γουλιέλμο Τέλο, που τραβάει σαν μαγνήτης την κάμερα - και τον Πίτα (Τζος Χάτσερσον), ελάχιστα μαθαίνουμε για τους υπόλοιπους. Δεν θα έπρεπε κάπως να δικαιολογηθεί γιατί οι δυο τους είναι πιο "ανθρώπινοι" από τους άλλους; Οι κοινότυποι διάλογοι δεν βοηθάνε. Ίσως αν δεν ήταν τόσοι πολλοί οι "μονομάχοι" ή αν ο σκηνοθέτης επέλεγε να επικεντρωθεί έστω σε κάποιους από αυτούς, να είχε ο θεατής μεγαλύτερη εμπλοκή στα δρώμενα. Γιατί χωρίς αυτή δεν υπάρχει σασπένς, όση δράση κι αν μας προσφέρεται - ιδιαίτερα όταν το happy ending μοιάζει δεδομένο.


Όλες αυτές οι ενστάσεις μου, όμως, πιθανότατα δεν θα αγγίξουν ένα νεανικό κοινό εθισμένο στα ριάλιτι, στους Χάρι Πότερ και στα Twilight. Οι Αγώνες Πείνας του Γκάρι Ρος ήδη θεωρούνται επιτυχημένοι στις ΗΠΑ και υπάρχουν τα άλλα δύο μέρη της τριλογίας της Κόλινς που περιμένουν τη μεταφορά τους στη μεγάλη οθόνη. Εμείς, ως λάτρες της (καλής) Επιστημονικής Φαντασίας, δεν έχουμε παρά να ελπίζουμε ότι ο σκηνοθέτης (που η προϊστορία του δεν είναι καθόλου κακή) θα μας δώσει κάτι πιο ολοκληρωμένο στη συνέχεια.

[Δείτε τρέιλερ των Αγώνων Πείνας με ελληνικούς υπότιτλους από το You Tube]

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου