Τρίτη 4 Φεβρουαρίου 2014

Λοξή γωνία λήψης [Dutch angle]

Λοξή γωνία λήψης ή λοξό καδράρισμα [Dutch angle, Dutch tilt, canted angle, oblique angle, German angle]

Πρωτοχρησιμοποιήθηκε πιθανότατα το 1919, στη γερμανική ταινία «Το εργαστήριο του Δρ. Καλιγκάρι» του Ρόμπερτ Βίνε, για να δοθεί έμφαση στις σκηνές τρέλας και στην κοινωνική καταστροφή που βίωνε η Δημοκρατία της Βαϊμάρης.
Ο Ντζίγκα Βερτόφ τις χρησιμοποιεί κατά κόρο στον «Άνθρωπο με την κινηματογραφική μηχανή» (1929) μαζί με άλλες πρωτοποριακές τεχνικές.
Η λοξή γωνία χρησιμοποιείται από τον Γερμανικό Εξπρεσιονισμό για να τονίσει την τρέλα, την ανησυχία, τον εξωτισμό και την απώλεια προσανατολισμού. [Μάλλον ο όρος "Dutch" (=ολλανδική) αποτελεί παρανόηση λόγω του ομόηχου Deutsch (=γερμανική)]. 
Ο Όρσον Γουέλς χρησιμοποίησε πολλά λοξά κάδρα στον «Πολίτη Κέιν», αλλά το κινηματογραφικό έργο που θεωρείται σταθμός στη χρήση τους είναι «Ο τρίτος άνθρωπος» (Κάρολ Ριντ, 1949). [Υπάρχει και το ανέκδοτο ότι μετά το τέλος της ταινίας το συνεργείο έκανε δώρο στον Ριντ ένα αλφάδι.]


Αργότερα οι λοξές γωνίες χρησιμοποιήθηκαν πολύ στο φιλμ νουάρ και σε ταινίες τρόμου. Στους σκηνοθέτες που τις αγαπούν ανήκει ο Χίτσκοκ [πχ, στο «Χέρι που σκοτώνει» – Shadow of a Doubt, 1943] αλλά και νεότεροι όπως ο Τέρι Γκίλιαμ και ο Τιμ Μπέρτον.