Οι περιπέτειες του Τεντέν: Το μυστικό του Μονόκερου [Στίβεν Σπίλμπεργκ, 2011]

Δεν γνωρίζω πόση απήχηση έχει ο ήρωας του Ερζέ στη νέα γενιά. Κάποιοι νεαροί λάτρεις των κόμιξ σίγουρα τον διαβάζουν φανατικά, αλλά δεν ξέρω κατά πόσο κάτι τέτοιο έχει την έκταση της δημοτικότητας που απολάμβανε πριν από λίγες δεκαετίες. Προσωπικά, ωστόσο, γοητευόμουνα περισσότερο από λιγότερο ασεξουαλικούς ήρωες που διάβαζα μανιωδώς στα τεύχη της Βαβέλ και του Παρά Πέντε, επηρεασμένος από τη θητεία μου στον Βερν, τον Δουμά, τον Ουγκό (μεταξύ άλλων) και στα Κλασσικά Εικονογραφημένα. Μεγαλωμένος σε μια πολιτικοποιημένη εποχή, ενοχλούμουν από τον ρατσισμό, τον αντισημιτισμό και τον αντικομουνισμό που - όπως διάβαζα - υπήρχαν στον Τεντέν. Δεν ήταν όμως μόνο αυτές οι κριτικές που επιδρούσαν πάνω μου - κι άλλοι ήρωές μου δεν ήταν "αθώοι". Κάτι απροσδιόριστα ανοίκειο με εμπόδιζε να ταυτιστώ με τον νεαρό Βέλγο (;) δημοσιογράφο (που ποτέ δεν δημοσιογραφούσε).

Κι όμως! Όταν κάθισα να δω τις Περιπέτειες του Τεντέν (The Adventures of Tintin - The Secret of the Unicorn, 2011), η ταινία με συνεπήρε από την πρώτη στιγμή παρά τις μάλλον χαμηλές προσδοκίες που είχα από πριν (ή ίσως εξ αιτίας τους;). Ο Τεντέν του Σπίλμπεργκ (σε παραγωγή του Πίτερ Τζάκσον του Άρχοντα των δακτυλιδιών) δεν είναι μια απλή μεταφορά των σκίτσων του Ερζέ στη μεγάλη οθόνη. Θα έλεγα ότι είναι ένα υβρίδιο, μια διασταύρωση ανάμεσα στο κόμιξ και σε έναν ψηφιακό ονειρικό ρεαλισμό. Είναι τόση η επιμονή του σχεδίου στη λεπτομέρεια που μερικές φορές ξεχνάς ότι πρόκειται για animation. Το ίδιο το φιλμ ξεκινάει με μια αναφορά σ' αυτό. Ο Τεντέν ποζάρει σε έναν ζωγράφο του δρόμου με τα χαρακτηριστικά του ίδιου του Ερζέ. Όταν ο ζωγράφος τελειώνει, του παραδίδει ένα σκίτσο που μοιάζει εντελώς με τη φιγούρα που όλοι γνωρίζουμε από το κόμιξ. [Μάταια ο ήρωας του Σπίλμπεργκ θα προσπαθήσει να υψώσει επαρκώς το τσουλούφι του.] Φαντάζομαι ότι μ' αυτόν τον τρόπο ο σκηνοθέτης μάς προειδοποιεί πως αυτό που θα δούμε είναι η δική του εκδοχή. Πράγματι, ο σχεδιασμός στην ταινία μικρή σχέση έχει με το λιτό, καθαρό και σχετικά αφαιρετικό ύφος του Βέλγου κομικογράφου.

Η ιστορία είναι κυρίως βασισμένη στο ομώνυμο κόμιξ (Το μυστικό του Μονόκερου) με στοιχεία από τα Ο κάβουρας με τις χρυσές δαγκάνες και Ο θησαυρός του κόκκινου Ράκαμ. Η περιπέτεια αρχίζει όταν ο Τεντέν βρίσκει σε έναν υπαίθριο πάγκο το μοντέλο ενός καραβιού που ονομάζεται "Μονόκερως". Το αγοράζει για να διαπιστώσει αμέσως πως και κάποιοι άλλοι εκδηλώνουν ζωηρότατο ενδιαφέρον γι' αυτό. Παραξενεμένος, αρχίζει μια μικρή έρευνα και ανακαλύπτει πως το πλοίο βυθίστηκε μυστηριωδώς πριν από τέσσερις περίπου αιώνες και ότι υπάρχουν υποψίες ότι κουβαλούσε κάποιον θησαυρό. Σύντομα μαθαίνουμε ότι ένας από τους επίδοξους αγοραστές του μοντέλου, ο Ιβάν Ιβάνοβιτς Σακχαρίν, είναι στα ίχνη του θησαυρού και δεν θα διστάσει να κλέψει και να σκοτώσει για να πετύχει τον σκοπό του. Στην ιστορία μπαίνει και ο απόγονος του τότε πλοιάρχου, ο Καπετάνιος Άρτσιμπαλντ Χάντοκ, μονίμως μεθυσμένος, που μαζί με τον Τεντέν θα ξεκινήσουν την αναζήτηση του θησαυρού, πότε καταδιωκόμενοι από τον Σακχαρίν και πότε καταδιώκοντάς τον.

Δεν θα περίμενε κανείς από τον δημιουργό του Ιντιάνα Τζόουνς τίποτα λιγότερο από μια συγκλονιστική περιπέτεια. Δεν είναι μόνο η καταιγιστική δράση που κρατάει τον θεατή προσηλωμένο, αλλά και το γεγονός πως υπάρχει πάντα κάποιο στοιχείο αγωνίας στο σενάριο που διατηρεί το σασπένς. Αυτό και το ιδιαίτερο χιούμορ, που πολλές φορές μ' έκανε να ξεκαρδιστώ, δημιουργούν ένα απολαυστικό μείγμα. Σίγουρα ένας Ευρωπαίος σκηνοθέτης θα έδινε περισσότερες στιγμές χαλάρωσης, αλλά αυτό δεν θα ενοχλήσει ιδιαίτερα ένα κοινό μάλλον συνηθισμένο σε τέτοιους ρυθμούς.

Από τον Τεντέν του Σπίλμπεργκ έχει αφαιρεθεί οποιοδήποτε αρνητικό στοιχείο υπήρχε στο κόμιξ του Ερζέ. Σ' αυτόν τον πολιτικά ορθό Τεντέν, βέβαια, εξακολουθούν να λάμπουν δια της απουσίας τους οι γυναίκες - πλην μιας ηλικιωμένης γειτόνισσας και της ευτραφούς πριμαντόνας Μπιάνκα Κασταφιόρε, που κάποια στιγμή εξιτάρει τον Καπετάνιο Χάντοκ. Καμιά γυναίκα, φυσικά, για τον νεαρό Βέλγο - το "αιώνιο παιδί". Αυτός θα αρκεστεί στην αγάπη του για τον Μιλού. [Είναι αξιοσημείωτος ο τρόπος που οι γυναίκες "αφαιρούνται" από τα πλάνα ακόμη κι εκεί που λογικά θα έπρεπε να υπάρχουν.] Ωστόσο, ο λάτρης της καλής περιπέτειας δεν θα "χαλαστεί" από τέτοιες λεπτομέρειες. Το "ταξίδι" είναι συναρπαστικό. Και έπεται συνέχεια...

[Δείτε τρέιλερ από τις Περιπέτειες του Τεντέν με ελληνικούς υπότιτλους από το YouTube]

[Διαβάστε τους συντελεστές του Οι περιπέτειες του Τεντέν στο imdb]