Το μερίδιο των αγγέλων [The Angels' Share - Κεν Λόουτς, 2012]

Το σινεμά του Κεν Λόουτς δεν υπέκυψε ποτέ στο Χόλιγουντ. Από πολλούς τού δίνεται η (υποτιμητική) ταμπέλα του "σοσιαλιστικού ρεαλισμού", αλλά φαντάζομαι αυτό είναι ένα τίμημα που πρέπει να πληρώσει ένας αριστερών πεποιθήσεων κινηματογραφιστής που δεν έχει καμιά διάθεση να μείνει σιωπηλός απέναντι σε αυτά που βλέπει γύρω του. Σε έναν κόσμο όπου η (ιδεολογική) κυριαρχία των δυνάμεων της αγοράς - με ό,τι αυτό συνεπάγεται - θεωρείται πια δεδομένη και αυτονόητη, ο Λόουτς γυρίζει ταινίες για τον Ισπανικό Εμφύλιο, την Νικαραγουανή επανάσταση, τον Ιρλανδέζικο αγώνα για την ανεξαρτησία από τους Εγγλέζους, και την καθημερινή ζωή μεταναστών, ανέργων και άλλων περιθωριακών στη Γλασκόβη και σε άλλες πόλεις της Βρετανίας. Πάντα παράδοξα ρομαντικός και αισιόδοξος [Ο Γκράμσι κάποτε μιλούσε για την απαισιοδοξία της γνώσης και την αισιοδοξία της βούλησης], ο Λόουτς μάς προσφέρει ταινίες που μιλάνε τόσο στο μυαλό όσο και στην καρδιά.

Στο Μερίδιο των Αγγέλων ο Λόουτς καταπιάνεται με μια ομάδα περιθωριακών στη Γλασκόβη που το Δικαστήριο καταδικάζει σε ποινές κοινωνικής εργασίας. Το κεντρικό πρόσωπο, ο Ρόμπι (Πολ Μπράνιγκαν), έχει διάφορες προηγούμενες μικροκαταδίκες, κυρίως, για βίαιη συμπεριφορά. Η σύντροφός του περιμένει παιδί και ο Ρόμπι αποφασίζει να αλλάξει τρόπο ζωής για χάρη του παιδιού του. Στην προσπάθεια αυτή θα βρει αρωγό τον Χάρι (Τζον Χένσοου), υπεύθυνο της κοινωνικής εργασίας εκ μέρους του Δήμου, ο οποίος θα πιστέψει στην ειλικρίνεια των προθέσεών του. Ο Χάρι θα τον ενθαρρύνει να ασχοληθεί με τα μυστικά της παραγωγής του ουίσκι, μια και συμπτωματικά διαπιστώνει ότι ο νεαρός έχει ιδιαίτερο ταλέντο στην όσφρηση και τη γεύση. Όμως το παρελθόν του Ρόμπι δεν θα τον αφήσει σε ησυχία. Ο μόνος τρόπος για να μείνει με τη σύντροφο και τον γιο του είναι να βγάλει χρήματα. Μαζί με τρεις ακόμη φίλους του από την κοινωνική εργασία θα προσπαθήσει να στήσει μια κομπίνα, εκμεταλλευόμενοι τις γνώσεις που έχει αποκτήσει για το ουίσκι και το ταλέντο του. Θα καταφέρει η άπειρη και γκαφατζίδικη παρέα να φέρει σε πέρας το παράτολμο εγχείρημα;

Για άλλη μια φορά, ο Λόουτς [δείτε εδώ τη φιλμογραφία του], με τη συνεργασία του συνήθη τα τελευταία χρόνια σεναριογράφου του, Πολ Λάβερτι, φτιάχνει μια ιστορία γεμάτη ανθρωπιά, χιούμορ και αισιοδοξία. Οι ηθοποιοί του - ερασιτέχνες στην πλειοψηφία τους - δείχνουν πολλές φορές να αυτοσχεδιάζουν, αλλά η στιβαρή σκηνοθεσία δεν στερεί την ταινία από την αληθοφάνειά της. [Κορυφαία σκηνή της ταινίας η συνεύρεση του Ρόμπι με το πρώην θύμα της βιαιότητάς του, που έχει χάσει μεταξύ άλλων και την όραση από το ένα μάτι, και με την οικογένειά του.] Η ηλιόλουστη (στην ταινία) Γλασκόβη, το Εδιμβούργο, αλλά και τα γύρω Χάιλαντς, είναι το πανέμορφο σκηνικό όπου οι ήρωες προσπαθούν να επιβιώσουν ανάμεσα σε εχθρικούς ανθρώπους. Διέξοδός τους τα αποστακτήρια του ουίσκι. Εκεί έρχονται σε επαφή με έναν καινούργιο γοητευτικό κόσμο, όπου η εργασία είναι χαρά και το προϊόν της απόλαυση. Η σκηνοθεσία δεν καταδικάζει τις πράξεις των τεσσάρων φίλων. Πουθενά το κίνητρό τους δεν φαίνεται να είναι η απληστία ή άλλο ποταπό συναίσθημα - αντίθετα, η γενναιοδωρία κυριαρχεί. Στο κάτω-κάτω, είναι άραγε έγκλημα να διεκδικείς (έστω και χωρίς νόμιμα μέσα) μια ελάχιστη θέση στον ήλιο σε έναν κόσμο που δίνει σε κάποιους το δικαίωμα να πληρώνουν 1,2 εκατομμύρια λίρες για ένα βαρελάκι (θεσπέσιο) μαλτ ουίσκι;

Αν θέλετε να χαμογελάσει η ψυχή σας μέχρι τα βάθη της, δείτε αυτή την απλή αλλά και συγκινητική ταινία. Ίσως νιώσετε αυτό το 2% από το ουίσκι που χάνεται για πάντα κατά την παλαίωση [αυτό είναι το "μερίδιο των αγγέλων" - να είναι όμως αυτό και το μερίδιο που δικαιούνται στη ζωή κάποιοι άλλοι "άγγελοι";] να έρχεται να μπαίνει μέσα σας χαρίζοντάς σας λίγη από τη χαρά των ουρανών.

[Τρέιλερ του Μερίδιου των αγγέλων με ελληνικούς υπότιτλους από το YouTube]